Martín Sarmiento e a III Marquesa de San Sadurniño

Ferrol, 1755

O erudito e ilustrado galego Frei Martín Sarmiento visitou en dúas ocasións a cidade de Ferrol. A primeira vez foi en 1745 percorrendo o "Camiño Inglés". A segunda estadía do sabio galego producirase dez anos despois, do 12 ao 23 xuño do 1755, ,“para ver las obras de Ferrol”, atraído pola sona que estaba a acadar a cidade departamental como núcleo tecnolóxico e ilustrado de Galicia, e onde se estaba a construír o arsenal naval máis innovador do seu tempo.
Nesta segunda viaxe chegou ao Mosteiro de Xuvia o día 12 de xuño cara a noitiña. O día 14 saíu para San Andrés de Teixido polo vello camiño de San Andrés pasando ao carón do monte Esperón e a parroquia de Santa Mariña do Monte. O día 16 retorna ao Ferrol, sendo invitado de honra da viúva de 44 anos Josefa Cayetana Pardo de Moscoso, III Marquesa de San Sadurniño, que daquela xa vivía en Ferrol. Deberon ser de moito interés as conversas entre o sabio beneditino, que tiña daquela 60 anos e a marquesa, ao parecer favorecedora das artes e das letras. Podes ler en Documentos un artigo de Juan J. Burgoa sobre a viaxe de Frei Martín Sarmiento ao Ferrol.