En 1812, debido á proclamación da Constitución que supoñía a abolición do réxime señorial e a substitución por unha administración municipal, creáronse os concellos de San Sadurniño e Naraío. Tras da derogación desta Constitución por Fernando VII en 1823 restáurase o réxime señorial e polo tanto a supresión dambos concellos. Finalmente en 1835 xurde o actual concello de San Sadurniño. O primeiro alcalde foi Miguel Bastida (1837-1838);  Antonio Sisto (1838); Manuel Azcona (1838-1839); José Santamaría (1840-1841); Pedro Riobó (1841); Domingo Rivera (1842); Pedro Vigo (1843-1844); Antonio Sisto (1844-1845); Justo Álvarez Sierra (1846-1847); Juan Pillo (1848-1849); Justo Álvarez Sierra (1850-1854); José María Castrillón López (1854); Fermín Formoso López (1854); José Salas Lago (1854-1856); Justo Álvarez Sierra (1856-1860); Hilario Fernández López (1861-1862); Justo Álvarez Sierra (1863-1864); José Piñón Alonso (1865-1866); José Couce López (1867-1868); Justo Álvarez Sierra (1868-1869); Vicente López Fernández (1869-1872); Nicolás Redondo Lago (1872-1873); Domingo Pillo Alonso  (1873-1874); Nicolás Redondo Lago (1874-1875); Vicente González Rodríguez (1875-1877);  José Díaz Aneiros (1877); Manuel Couce Díaz(1877-1883); Juan Casal Fernández (1883-1884); Tomás Rico Martínez (1885-1894),  Antonio López Rodríguez (1894-1897),José María Díaz Rodríguez (1897-1901). A comezos do reinado de Isabel II, en 1835, comezáronse a pechar os mosteiros con menos de doce monxes profesos e o Convento do Rosario ficou abandoado, converténdose na sede do concello de San Sadurniño en 1863 e as novas escolas públicas. Sen embargo, nada cambia para os labregos e labregas do Val,  suxeitos ainda por foros e rendas ao poderoso político e aristócrata conservador, o VI Marques de San Sadurniño (1822-1900).