1400
Durante esta centuria a inxustiza e arbitrariedade do poder feudal dos Andrade sobre servos, vasalos e mosteiros estourou violentamente coas dúas revoltas irmandiñas de 1431 e 1466. Naraio e o Val de San Sadurniño foron escearios sobranceiros das primeiras revoltas antiseñoriais de Europa. A política centralizadora dos Reis Católicos porá no seu sitio aos Andrade e cara fins de século chega un pouco de sosego para os maltratados labregos e labregas do Val de San Sadurniño.
1431
A primeira revolta Irmandiña de 1431
Os Andrade, novos señores feudais das terras do Val do Xubia, gobernan de xeito brutal e incontrolable dende que se...
Naraio ,1431
1466
A segunda revolta irmandiña
Os constantes abusos do señor feudal Fernán Pérez II de Andrade, "O mozo", levarán a labregos, fidalgos e artesáns...
Naraio ,1466
1483
Primeiras novas de Fernando de Andrade
Pouco sabemos polo de agora dos primeiros anos de Fernando de Andrade, fundador do Señorío de San Sadurniño e do...
San Sadurniño ,1483
1486
"Entregade a Pedro de Izaca"
O día 5 de outubro de 1486 chega ata as portas do Castelo de Naraío unha orde real para que Paio Rodríguez, alcaide...
San Sadurniño ,1486
1488
San Sadurniño e a Guerra de Granada
Arredor de 1482 a política unificadora do Reis Católicos levou aos Reinos de Castela e Aragón á Guerra de Granada;...
San Sadurniño ,1488
1489
Os Lanzós recuperan San Sadurniño
Unha das incógnitas da historia do noso concello é a orixe do patrimonio fundacional do Señorío de San...
San Sadurniño ,1489
1490
As pinturas de Igrexafeita
A Igrexa parroquial de Igrexafeita probablemente edificouse sobre dun santuario precristián. Aínda fican restos do...
Torre, Igrexafeita ,1490
1491
Igrexafeita e Naraío contra os Andrade
A derrota Irmandiña permitiu que, de novo, os Señores de Andrade sigan a abusar dos seus “servos” pola súa...
Igrexafeita, Naraío ,1491
1492
O final do mosteiro do Pedroso
A comezos do 1492 chega ao Mosteiro do Pedroso un ilustre visitante. Trátase do bispo de Catania, Alonso Carrillo de...
Pedroso, Narón ,1492